คุณผู้อ่านมีวิธีการเลือกครีมอาบน้ำหรือสบู่เหลวอาบน้ำกันอย่างไรบ้างคะ เปิดฝาดมกลิ่นว่าหอมชื่นใจขนาดไหน หรือดูสีสันว่าสวยงามมีเหลือบมุกน่าใช้ยังไง ถ้าทำอย่างใดอย่างหนึ่งหรือทั้งสองอย่างนี้ ถือว่าสอบตกนะคะ
เพราะสิ่งที่สำคัญที่สุดในการเลือกซื้อสบู่เหลวคือ ควรจะอ่านฉลากว่ามีสารเคมีอันตรายตัวไหนบ้าง จะขอยกตัวอย่างสารเคมีที่มักพบได้ทั่วไปในสบู่เหลวนะคะ
SLS ย่อมาจาก Sodium Lauryl Sulfate หรือ SLES ย่อมาจาก Sodium Laureth Ether Sulfate สารเคมี 2 ตัวนี้มักพบในผลิตภัณฑ์ชำระล้างทั่วไปเช่น น้ำยาล้างห้องน้ำ น้ำยาล้างรถ น้ำยาล้างจาน เป็นสารเคมีที่เพิ่มฟอง ทำให้รู้สึกว่าฟองมากแล้วจะสะอาด (แต่ความจริงแล้วไม่เกี่ยวกันนะคะ) ส่วน Cocamidopropyl betaine , Triethylamine ก็จัดเป็นสารเคมีเพิ่มฟองเช่นเดียวกัน Disodium edta, Tetrasodium edta (เป็นสารที่ได้มาจากสารอันตรายฟอร์มัลดีไฮด์) ทั้งสองตัวนี้เป็นสารกันเสีย และนอกจากนี้ยังทำลายน้ำมันตามธรรมชาติบนผิวหนัง นี่ยังไม่นับสารเคมีอีกกว่า 10 ชนิดที่เราอ่านไม่ออก สีสังเคราะห์และน้ำหอมสังเคราะห์ สารเคมีเหล่านี้อาจก่อให้เกิดอันตรายกับร่างกายเมื่อใช้ติดต่อกันเป็นเวลานานคะ ทีนี้คุณผู้อ่านอาจสงสัยและมีคำถามว่า สบู่เหลวทำเองจะมีฟองมั๊ย ถ้าไม่ใส่สารเพิ่มฟอง คำตอบคือ มีค่ะ แถมยังเป็นฟองที่ช่วยทำความสะอาดจริงๆ อีกด้วย ฟองที่ได้จากการทำสบู่ที่เรียกว่า Saponification process นั้นจะให้ฟองที่สามารถขจัดคราบสกปรกและคราบไขมันได้จริง แถมยังไม่ทำลายน้ำมันตามธรรมชาติบนผิวหนังด้วยค่ะ
วิธีทำอาจใช้เวลานานนิดนึง หรืออาจต้องฝึกทำหลายๆ รอบถึงจะสำเร็จ แต่อย่าเพิ่งท้อนะคะ รับรองทำสำเร็จแล้วจะภูมิใจมากค่ะ
อุปกรณ์
- หม้อตุ๋นแบบ slow cooker (ถ้าใครไม่มีสามารถใช้ double boiler ได้ค่ะ แต่ต้องคุมอุณหภูมิและคนเป็นระยะๆ )
- ไม้พาย
- ชามผสม
- ตะกร้อมือ (ขอแนะนำเป็นแบบอัตโนมัติ)
- หม้อสำหรับต้มสบู่เหลว
วัตถุดิบ
- น้ำมันมะพร้าวสกัดเย็น 300 กรัม
- น้ำมันมะกอกสกัดเย็น 200 กรัม
- น้ำมันรำข้าว 250 กรัม
- Potassium Hydroxide (ด่างเข้มข้นสำหรับทำสบู่เหลว) 165 กรัม
- น้ำสะอาดสำหรับผสมด่าง 413 กรัม
- น้ำสะอาดสำหรับทำสบู่เหลว 2400 กรัม
- วิตามินอี 10 กรัม
- Citric Acid 15 กรัม
- น้ำสะอาดสำหรับเจือจาง Citric Acid 100 กรัม
- น้ำมันหอมระเหยกลิ่นที่ชอบ (หรือจะไม่ใส่ก็ได้) 60 กรัม
วิธีทำ
- ผสมน้ำสะอาดและด่างเข้มข้น ทิ้งไว้ให้เย็น
- เทน้ำมันทั้งหมดลงชามผสม เทน้ำด่างที่เตรียมไว้ คนให้เข้ากัน
- เทส่วนผสมลงในหม้อตุ๋นที่เปิดอุณหภูมิไว้ที่ Low ใช้ตะกร้อมืออัตโนมัติตีให้เข้ากันประมาณ 10-15 นาที ส่วนผสมจะเริ่มเปลี่ยนสีเป็นข้นขึ้นเหมือนน้ำข้นหวาน ปิดฝาหม้อตุ๋น
- เมื่อส่วนผสมค่อยๆ ฟูขึ้น สามารถใช้ไม้พายคนเร็วๆ เพื่อไม่ให้ส่วนผสมหกล้นออกจากหม้อตุ๋น
- ตุ๋นเนื้อสบู่ด้วยความร้อนระดับ Low ต่อไปประมาณ 5-6 ชั่วโมงสำหรับสูตรนี้ ถ้ามีการปรับเปลี่ยนน้ำมันอาจใช้เวลานานถึง 10 ชั่วโมง หรือจนกว่าเนื้อสบู่สีขุ่นจะกลายเป็นสีเหลืองใสทั้งหมด เราเรียกขั้นตอนนี้ว่า Gel Stage ค่ะ คือเนื้อสบู่จะใสเหมือนเจล ถ้าใช้เป็นน้ำมันมะกอกทั้งหมด เนื้อสบู่จะเป็นสีเขียวใสค่ะ เมื่อสบู่ผ่าน Gel Stage แล้ว เราจะเรียกสบู่นี้ว่า Soap Paste ค่ะ
- นำน้ำสะอาดที่เตรียมไว้สำหรับละลาย soap paste ตั้งน้ำให้เดือด ตัก soap paste ลงไปละลาย ระหว่างนี้ อย่าคนบ่อยๆ นะคะ เพราะจะทำให้เกิดฟอง เปิดไฟกลาง ต้มไปเรื่อยๆ จนกว่า น้ำสบู่เหลวจะเดือด จึงเปลี่ยนเป็นไฟอ่อน
- ต้มไปเรื่อยๆ จนกว่า soap paste จะละลายจดหมด เติมวิตามีนอี และ citric acid ที่ละลายในน้ำแล้ว
- ปิดไฟเมื่อน้ำสบู่เหลวเดือดอีกครั้งหนึ่ง ถ้าต้องการจะเติมน้ำมันหอมระเหยให้ใส่หลังจากปิดไฟแล้วเพื่อไม่ให้น้ำมันหอมระเหยๆ ไปจนหมด
- ทิ้งสบู่เหลวไว้ให้เย็นสนิท ก่อนบรรจุลงขวดที่เตรียมไว้ ขวดที่จะนำมาใส่สบู่เหลวควรทำสะอาดและผึ่งให้แห้งสนิทก่อนบรรจุค่ะ
สบู่เหลวที่ทำขึ้นเองนี้ นอกจากจะปลอดภัยกับตัวเราแล้ว เด็กๆ ก็สามารถใช้ได้ และยังเก็บได้นานถึง 2 ปีโดยเก็บในที่เย็นและไม่โดนความร้อนหรือแสงแดดนะคะ อาจดูว่ามีหลายขั้นตอน แต่ทำสำเร็จรับรองจะติดใจ และไม่กลับไปซื้อสบู่เหลวใช้อีกเลยค่ะ
หมายเหตุ: การทำสบู่เหลวอีกวิธีหนึ่งสามารถทำได้โดยการหั่นสบู่ก้อนที่ทำสำเร็จแล้ว และผสมน้ำในอัตราส่วน 1 ต่อ 3-4 คือสบู่ก้อน 1 กิโลกรัม ต่อน้ำ 3-4 กิโลกรัม ต้มจนกว่าสบู่จะละลายหมด ปล่อยให้เย็นสนิทและบรรจุลงขวด แต่วิธีนี้สบู่อาจกลับมาแข็งใหม่ หรืออาจรวมกันเป็นก้อนอยู่ในขวด ดังนั้นต้องปรับปริมาณของน้ำตามชนิดของน้ำมันที่ใช้ทำสบู่ ลองดูนะคะ
หมายเหตุ: หม้อตุ๋นและหม้อสำหรับต้มสบู่เหลว เมื่อใช้เสร็จแล้วไม่ควรนำกลับไปประกอบอาหารอีกนะคะ
